تمهیدات |
معمولا پیش می آید افرادی دنیای غرب را برای خودشان، اتوپیا یا مدینه فاضله تصور می کنند بدون اینکه شناخت صحیحی از آن داشته باشند و با واقعیت های ضد بشری آن آشنا باشند. این مشکل معمولا در تحصیل کردگان دانشگاهی به خصوص علوم انسانی یافت می شود. حضرت آقا حفظه الله در بیانی به طور خلاصه تصویری کوتاه از غرب مدرن را برای نخبگان ایران اسلامی روایت کردند که این گونه است: «علم دو جور میتواند هدف داشته باشد: یک جور هدفى که دارندگان کنونى علم در دنیا آن هدف را داشتند و دنبال کردند و آن هدف، هدفى است ناپاک و نامقدس. به ادعاها نگاه نکنید؛ واقعیت قضیه در پیشرفت علمى غرب، واقعیت بسیار تلخ و بسیار تأسفآورى است؛ واقعیتى است که انسان به هیچ قیمتى حاضر نیست به سمت آن حرکت کند. پیشرفت علم در دنیاى غرب، چه از وقتى که اساساً تحرک علمى غرب شروع شد - باید گفت تحرک فکرى، که مقدمهى تحرک علمى بود - که از قرن شانزدهم میلادى در ایتالیا و در انگلیس و در جاهاى دیگر شروع شد، چه آن وقتى که انقلاب صنعتى در قرن هجدهم ابتدا در انگلیس به وجود آمد؛ ایجاد کارخانجات بزرگ و ماشینهاى عظیم که بتدریج در طول چند ده سال این اتفاق افتاد، بعد تولید ثروت از این راه - حالا آنچه که در خود آنجاها شد، چه حقوقى پایمال شد، چه فقرائى از بین رفتند، طبقهاى که بر اثر این ماشینهاى بزرگ به وجود آمد، چه ظلمهائى به مردم کردند، آنها بماند - بعد بتدریج گسترش این علم و فناورى در دیگر کشورهاى اروپائى، به قیمت نابودى آزادى بسیارى از ملتها، تهدید هویت بسیارى از ملتها و وارد آمدن یک ظلم عظیم، همراه با سبعیت بر بسیارى از کشورها و ملتها تمام شد. آنها احساس کردند مواد اولیه لازم دارند، احساس کردند بازار فروش لازم دارند؛ این هم در کشورهاى دیگر بود؛ لذا از این دانش استفاده کردند و در مقابل شمشیر و نیزه، توپخانه تولید کردند؛ بعد هم انگلیسىها و هلندىها و پرتغالىها و فرانسوىها و بعضى دیگر از کشورهاى اروپائى راه افتادند رفتند به اطراف دنیا، آنقدر با ابزار علم و فناورى در دنیا فاجعهآفرینى کردند که اگر اینها را جمع کنند، یک دائرةالمعارف عظیم خواهد شد با دهها مجلد و گریهآور. فقط آمریکا هم نیست؛ آمریکا بعد ملحق شده.
شما ملاحظه کنید اینها در هند چه کردند، در چین چه کردند. در قرن نوزدهم، انگلیسىها در هند فجایعى آفریدند که من یقین دارم - شما جوانها کمتر هم به تاریخ و به این چیزها اهمیت میدهید - یکهزارمِ آنچه را که اتفاق افتاده، شما در تبلیغات و در حرفها نشنیدهاید. «نهرو» در کتابِ خودش مینویسد اینها آمدند هند. به گفتهى او، در دورانى که هنوز انقلاب صنعتى نشده بود و ماشینهاى بزرگ به وجود نیامده بود، شبه قارهى هند از لحاظ صنعت، یکى از کشورهاى پیشرفتهى دنیا بوده. اینها براى اینکه کار خودشان را پیش ببرند، صنعت هند را نابود کردند؛ طبقهى متوسط هند را نابود کردند؛ پیدایش حرکت به سمت دانش و صنعت را با انواع و اقسام تضییقها متوقف کردند؛ یک بیمارى مزمن در کالبد یک ملت به وجود آوردند و تزریق کردند؛ که هنوز که هنوز است، بعد از گذشت تقریباً صد و پنجاه سال از شروع این کارها در هند، این بیمارى در آنجا علاج نشده. شبیه این کار را در چین کردند؛ فجایعى که در چین آفریدند، فشارى که به ملت چین وارد کردند. اینها مال قرن نوزدهم است. در آفریقا چه کردند. به کمک علم، در خود قارهى آمریکا چه فجایعى را آفریدند. در آفریقا و در آمریکاى لاتین، چقدر انسانهاى آزاد برده شدند؛ چقدر خانوادهها تارومار و نابود شدند. علم را اینجورى پیدا کردند. بنابراین جهت علم عبارت بود از حرکت به سمت ثروت، بدون رعایت ذرهاى اخلاق و ایمان و معنویت. اروپائىها همان وقت هم ادعاى تمدن میکردند، اما رفتارشان از وحشىترین قبائل در حملات گوناگون قبیلهاى وحشیانهتر بوده. اینهائى که عرض میکنم، شعار نیست؛ اینها هر کدامش سند، مدرک و تعبیرات دقیق دارد که چه کار میکردند؛ که الان مجال توضیح نیست. اگر من گوشهاى از آنها را میگفتم، میفهمیدید که در آسیاى شرقى، در آفریقا و در نقاط دیگر، به وسیلهى همین اروپائىها و غربىها و با ابزار علمِ آنها چه اتفاقى افتاده است. چون هدف، ثروت بود، بنابراین اخلاقى وجود نداشت، مذهبى وجود نداشت، خدائى وجود نداشت. ما این علم را نمیخواهیم. این علم، آن وقتى که رشد پیدا میکند و به منتها درجه میرسد، میشود مثل این چیزى که امروز کشورهاى غربى دارند؛ میشود بمب اتم، میشود این همه ظلم و ستم، میشود نابودى دموکراسى در مدعىترین کشور دنیا از لحاظ دموکراسى - یعنى آمریکا - میشود اختلاف طبقاتى روزافزون و شکاف طبقاتى؛ میلیونها کارتنخواب، میلیونها زیر خط فقر در یک کشور ثروتمند و پیشرفته. این علم فایدهاى ندارد. ما دنبال این علم نیستیم. نه تعلیمات انبیاء، نه تعلیمات اسلام، نه وجدان انسانى، ما را به این طریق سوق نمیدهد؛ هیچ شوقى در انسان نمىآفریند. اگر روشى که علمآموزان و صاحبان علم در دنیا در این دویست سال سیصد سال دنبال کردند، ما هم ته صف آنها بایستیم، راهى که آنها رفتند، ما هم همان راه را برویم، این که هنرى نیست؛ این که هدفى نیست که انسان از جان خودش براى آن مایه بگذارد. ما بایستى راه جدیدى را باز کنیم. راه جدید این است که یک ملتى با دارا بودن ابزار علم و اقتدار علمى - که همه چیز دیگر را به دنبال خودش مىآورد - انگیزههاى الهى و ارزشهاى الهى و اخلاق الهى را در دنیا عَلم کند و پرچمش را برافرازد. این، آن توقعى است که ما از شما داریم.» فرازی از بیانات امام خامنه ای در دیدار نخبگان جوان [ پنج شنبه 89/7/22 ] [ 10:5 عصر ] [ میثم ]
|